Συγγραφέας «World In Between» και «Bosnia List» Kenan Trebinčević

Ο Kenan Trebinčević ήταν ένας ευτυχισμένος εντεκάχρονος που αγαπούσε τις πολεμικές τέχνες. Στη συνέχεια, το 1992, ο προπονητής του καράτε απείλησε το αγόρι και την οικογένειά του με ένα AK-47, ουρλιάζοντας: «Έχεις μία ώρα να φύγεις ή να σκοτωθείς!». Το μόνο τους έγκλημα; Ήταν μουσουλμάνοι που ζούσαν στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Ο πατέρας και ο αδελφός του Τρεμπίντσεβιτς στάλθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο αγαπημένος δάσκαλος του αγοριού, ένας χριστιανός Σέρβος, του έστρεψε ένα τουφέκι στο κεφάλι. Άνθρωποι που γνώριζαν και αγαπούσαν σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της γενοκτονίας.

Η οικογένεια του Τρεμπίντσεβιτς κατάφερε να δραπετεύσει και τελικά εγκαταστάθηκε ως πρόσφυγας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μοιράζεται τη θλιβερή ιστορία για την επιβίωση της εκστρατείας εθνοκάθαρσης κατά των Μουσουλμάνων κατά τη διάρκεια του Βαλκανικού Πολέμου σε ένα ισχυρό απομνημόνευμα Η λίστα της Βοσνίας (Penguin 2014). Το τελευταίο του βιβλίο, Κόσμος Ενδιάμεσα (Houghton Mifflin Harcourt 2021), εξιστορεί την εξορία της οικογένειας στις ΗΠΑ όταν ήταν 12 ετών.

Σε αυτή τη συνέντευξη, ο Trebinčević μιλά για το ταξίδι του να γίνει συγγραφέας, μοιράζεται τις συμβουλές του για τα σημερινά προσφυγόπουλα και εξηγεί πώς αντιμετωπίζοντας το παρελθόν του, ανακάλυψε το μέλλον του.

Ποια είναι η αντίδρασή σας στον πόλεμο της Ουκρανίας, τον οποίο ο ΟΗΕ αποκαλεί την ταχύτερα αναπτυσσόμενη προσφυγική κρίση από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο;

Νιώθω τόσο θυμό, ειδικά από τη στιγμή που οι Σέρβοι που διέπραξαν γενοκτονία εναντίον μας είναι στο πλευρό των Ρώσων. Μου φέρνει φρικτές αναμνήσεις από τον εκτοπισμό μου. Είμαι ανακουφισμένος που τόσα έθνη είναι ενάντια στη ρωσική εισβολή σε μια κυρίαρχη χώρα. Αλλά μακάρι να μας είχαν επιτραπεί να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας και να είχαμε έστω και το ένα τοις εκατό της βοήθειας που έλαβαν οι Ουκρανοί. Φοβάμαι ότι ο κόσμος προστατεύει περισσότερο τους χριστιανούς παρά τους μουσουλμάνους.

Ενδιάμεσα στην απελευθέρωση Η λίστα της Βοσνίας και Ο κόσμος στο ενδιάμεσο, παντρεύτηκες μια Βόσνια. Πως γνωριστήκατε?

Μετά το Η Βοσνία Λιστα εκδόθηκε, η Μιρέλα διάβασε το βιβλίο στο Σεράγεβο —από όπου κατάγεται— και μου έστειλε ένα μήνυμα στο Facebook ευχαριστώντας με που διηγήθηκα την ιστορία των ανθρώπων μας. Από το προφίλ της, είδα ότι ήταν πανέμορφη, γύρω από την ηλικία μου και τη θρησκεία μου και ευτυχώς καμία αναφορά για σύζυγο. Το να έχω μια σχέση από απόσταση 4,400 μίλια μακριά μου φαινόταν πολύ ακριβό, περίπλοκο και τρελό, αλλά δεν μπορούσα να τη βγάλω από το μυαλό μου. Αφού μείναμε σε επαφή, τελικά αποφασίσαμε να βρεθούμε στο Μόναχο. Δύο μήνες αργότερα, το 2017, αγόρασα ένα δαχτυλίδι και πέταξα στην πρωτεύουσα της πρώην χώρας μου για να κάνω πρόταση γάμου. Παντρευτήκαμε το 2019 στη Νέα Υόρκη, όπου ζούμε τώρα και μόλις αποκτήσαμε ένα γιο. Αντικρίζοντας το παρελθόν μου, βρήκα το μέλλον μου.

Κατά τη διάρκεια του Βαλκανικού Πολέμου, ο δάσκαλός σας κρατούσε ένα όπλο στο κεφάλι σας. Οι καλύτεροι παιδικοί σου φίλοι σε απέρριψαν. Ο πατέρας και ο αδελφός σου φυλακίστηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης επειδή η οικογένειά σου ήταν μουσουλμάνα. Πώς σε επηρέασαν αυτές οι αναμνήσεις;

Ναί. Αν και οι γονείς μου επέζησαν, το τραύμα σίγουρα συντόμευσε τη ζωή τους. Και οι δύο πέθαναν από ασθένειες που πιστεύω ότι προκλήθηκαν από τον πόλεμο. Εξακολουθεί να επηρεάζει την άποψή μου για τον κόσμο. Ακόμα και στα 40 μου, νιώθω ότι ψάχνω το χαμένο μου σπίτι, τη δικαιοσύνη και ένα διαφορετικό τέλος. Δεν βλέπω εφιάλτες και είμαι πλήρως λειτουργικός. Ωστόσο, το να ακούω μια ουγγιά αδικίας μπορεί να μου βράσει το αίμα σε ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου. Αυτό είναι το PTSD που επανέρχεται στην επιφάνεια.

Είστε φυσιοθεραπευτής πλήρους απασχόλησης του οποίου η εργασία έχει εκδοθεί από Οι Νιου Γιορκ Ταιμς και Wall Street Journal και δύο κορυφαίους εκδοτικούς οίκους, που κέρδισαν βραβεία και πρωταγωνιστούν κριτικές. Πώς έγινες συγγραφέας;

Τον Σεπτέμβριο του 2011, μετά το πρώτο μου ταξίδι στη Βοσνία, συνάντησα τη συν-συγγραφέα μου, Σούζαν Σαπίρο, μια δημοσιογράφο και καθηγήτρια συγγραφής που ήταν ασθενής μου φυσικοθεραπείας στο Γκρίνουιτς Βίλατζ. Βαριασμένη με τις ασκήσεις που της έκανα για να φτιάξει δύο σχισμένους συνδέσμους στο κάτω μέρος της σπονδυλικής στήλης, συνέχισε να βαθμολογεί τα χαρτιά. Ρώτησα αν το θέμα ήταν "Τι έκανα στις καλοκαιρινές μου διακοπές;" Είπε ότι η πρώτη εργασία που έδωσε στους μαθητές της ήταν να γράψουν τρεις σελίδες για το πιο ταπεινωτικό μυστικό τους. Γέλασα και είπα: «Εσείς οι Αμερικανοί. Γιατί στο διάολο να το κάνει κανείς αυτό;». Είπε, «Είναι θεραπευτικό».

Είπα, «Κανείς δεν θα νοιαζόταν για την ιστορία μου». Είπε ότι οι συντάκτες της αγαπούσαν πραγματικά να ακούν από περιθωριοποιημένες φωνές. Στην επόμενη συνεδρία της, της έδειξα τις σελίδες για το πώς, στο ταξίδι μου στη Βοσνία, έπεσα πάνω στον παλιό γείτονα που είχε κλέψει τα υπάρχοντα της μητέρας μου και της είπε "Κανείς δεν το ξέχασε". Η Αναμέτρηση δημοσιεύθηκε στο Νέα Υόρκη Φορές Περιοδικό. Στα επόμενα σεμινάρια βιβλίων της, συνάντησα έναν πράκτορα που κατέληξε να πουλήσει το βιβλίο σε έναν εξαιρετικό συντάκτη στο Penguin. Αλλά επειδή δούλευα με πλήρες ωράριο και τα αγγλικά δεν ήταν η πρώτη μου γλώσσα, είπα στη Σούζαν ότι δεν θα μπορούσα να κάνω το βιβλίο χωρίς αυτήν. Είπε, "Εντάξει, μου φτιάξε την πλάτη, θα φτιάξω τις σελίδες σου" και τινάξαμε πάνω της.

Γιατί αποφασίσατε να γράψετε το δεύτερο βιβλίο σας ως αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα που απευθύνεται στην αγορά της μέσης τάξης των παιδιών ηλικίας 8 έως 12 ετών;

Το 2016, κατά τη διάρκεια της απαγόρευσης των μουσουλμάνων προσφύγων από τον Τραμπ, έγραψα συγκινητικά κομμάτια για Newsday και Αξιότιμος κύριος για τη δική μου έλευση στην αμερικανική εμπειρία, όπου το Συμβούλιο Εκκλησιών και Συναγωγών του Westport ενώθηκε για να σώσει την οικογένειά μου. Το βασικό θέμα ήταν πώς πρέπει να αντιμετωπίζετε όλους τους πρόσφυγες. Η Σούζαν το δημοσίευσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπου ένας πρώην μαθητής της —που τώρα ήταν επιμελητής παιδικών βιβλίων— σκέφτηκε ότι θα ήταν μια υπέροχη παιδική ιστορία. Αλλά ο εκδότης μας Penguin δεν ήθελε να παρεμβαίνει στο κοινό που διάβαζε Λίστα Βοσνίας σε προγράμματα σπουδών γυμνασίου και κολεγίου. Από τα 12 μου όταν ήρθα εδώ, αποφασίσαμε να το κάνουμε λογοτεχνία μέσης τάξης για μια νεότερη γενιά. Ευτυχώς, το μυθιστόρημα έχει δημιουργήσει περισσότερο ενδιαφέρον Λίστα Βοσνίας το οποίο η Blackstone Publishing κυκλοφορεί ως ηχητικό βιβλίο τον Μάιο.

Τι συμβουλή θα δίνατε στα παιδιά πρόσφυγες στην ηλικία που ήσασταν όταν η οικογένειά σας δραπέτευσε από τον πόλεμο;

Θα έλεγα ότι είναι δυνατό να μάθετε μια νέα γλώσσα και να κάνετε νέους φίλους, ενώ συμβαδίζετε με τη δική σας κληρονομιά και την πρωτότυπη γλώσσα σας. Είμαι τυχερός που είμαι δίγλωσσος με δύο χώρες τώρα. Σε πολλές περιπτώσεις, οι γονείς εγκαταλείπουν την πατρίδα τους για να δώσουν στα παιδιά τους ένα καλύτερο μέλλον. Οπότε το να πηγαίνεις καλά στο σχολείο είναι το καλύτερο δώρο που μπορείς να κάνεις στην οικογένειά σου. αφιέρωσα Βοσνία Λιστα στη μητέρα μου Adisa και Κόσμος In Μεταξύ στον πατέρα μου τον Κέκα. Η ανάμνηση της ιστορίας μας ήταν ένας τρόπος να κρατήσω τους γονείς μου ζωντανούς. Μου έλεγαν, "Δεν θα είμαστε κανένας στη νέα μας χώρα, ώστε εσύ και ο αδερφός σου να γίνετε κάποιοι κάποια μέρα".