Οι έλεγχοι τιμών στο Ιλινόις μιλούν για τα όρια των μηχανισμών επιτοκίων της Fed

Στις 23 Μαρτίου 2021, οι νομοθέτες του Ιλινόις επέβαλαν ανώτατο όριο επιτοκίου 36 τοις εκατό σε όλα τα δάνεια μη τραπεζικών και μη πιστωτικών ενώσεων κάτω των 40,000 $. Η δηλωμένη πρόθεση ήταν να μειωθεί το επαχθές κόστος των τόκων για δανειολήπτες με πιστωτικά σκορ μικρότερα από τα βασικά. Αλλά όπως θα περίμενε κανείς, οι αγορές μιλούν ακόμη και όταν οι νομοθέτες προσπαθούν να αμβλύνουν το μήνυμά τους. Οι οικονομολόγοι Thomas Miller (Mississippi State), J. Brandon Bolen (Mississippi College) και Gregory Elliehausen (Board of Governors, Fed), μελέτησαν τον επακόλουθο αντίκτυπο του ανώτατου ορίου, μόνο για να διαπιστώσουν ότι οι περισσότεροι δανειολήπτες subprime συνέβησαν σε μια αυξανόμενη αδυναμία «να δανειστείτε χρήματα όταν τα χρειάζονταν».

Είναι μια υπενθύμιση ότι οι έλεγχοι τιμών λειτουργούν, αν και όχι με τον τρόπο που θέλουν οι υποστηρικτές τους. Με την επιβολή του ανώτατου ορίου, δεν ήταν πλέον προσιτός ο δανεισμός σε ορισμένους δανειολήπτες. Σε αντίθεση με την καλύτερη κατάσταση, οι δανειολήπτες υψηλού κινδύνου στο Ιλινόις διαπίστωσαν ότι δεν μπορούσαν να δανειστούν τα χρήματα που χρειάζονταν και ότι «η συνολική οικονομική ευημερία τους είχε μειωθεί» μετά από μια παρέμβαση στην αγορά που λανθασμένα χρεώθηκε ως συμπονετικοί.

Το ότι η Πολιτεία του Ιλινόις απέτυχε στην προσπάθειά της να διατάξει φθηνή πίστωση δεν ήταν περίεργο. Και σίγουρα δεν ήταν έκπληξη για τον Bolen, τον Elliehausen και τον Miller. Αισθάνθηκαν ότι ο «Νόμος για την Πρόληψη των Αρπακτικών Δανείων» θα «δημιουργούσε ελλείψεις» στο αγαθό της αγοράς που είναι η πίστωση. Όλα εγείρουν ένα ερώτημα σχετικά με την Federal Reserve. Οι προσπάθειές της να μειώσει το κόστος δανεισμού με παρόμοιο τρόπο δεν θα κλαπούνταν από την πραγματικότητα;

Όταν η κεντρική τράπεζα μειώνει τα επιτόκια, μια τέτοια κίνηση υποδηλώνει ότι οι παράγοντες της αγοράς περιορίζουν την προσφορά πιστώσεων, μόνο για να παρέμβουν οι κεντρικοί τραπεζίτες με «ευκολία» ή «εύκολο χρήμα». Αλλά μπορούν; Η απλή λογική λέει όχι.

Ένας έλεγχος τιμών είναι ένας έλεγχος τιμών. Καμία οντότητα, συμπεριλαμβανομένης μιας κεντρικής τράπεζας, δεν μπορεί να αλλάξει αυτήν την πραγματικότητα. Υποθέτοντας ότι η Fed κλίνει προς τα επικρατούντα επιτόκια, οι αγορές θα έχουν τη γνώμη τους όπως κάνουν πάντα. Εάν η Fed μπορεί πράγματι να επιβάλει χαμηλό κόστος δανεισμού, είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι η πρόσβαση στο «φτηνό χρήμα» θα περιοριστεί σοβαρά με τον ίδιο τρόπο που οι Bolen et al διαπίστωσαν ότι το ανώτατο όριο επιτοκίου του Ιλινόις «περιόρισε την πρόσβαση σε πίστωση υψηλού κινδύνου δανειολήπτες».

Πιο συγκεκριμένα, ό,τι ισχύει για το Ιλινόις ισχύει ρεαλιστικά εκτός του Ιλινόις. Τον Μάρτιο του 2021, όταν το Ιλινόις επέβαλε το ανώτατο όριο, το επιτόκιο των κεφαλαίων της Fed ήταν σχεδόν μηδενικό. Σταματήστε και σκεφτείτε αυτό. Μέσα σε αυτό που τιμολογήθηκε ως φροντίδα «εύκολου χρήματος» της Fed, περισσότερο από το ένα τρίτο των καταναλωτών από το Ιλινόι δεν μπορούσαν καν να δανειστούν με 36 τοις εκατό.

Για το οποίο ορισμένοι θα επισημάνουν ότι το ανώτατο όριο επιτοκίου ήταν για μη τραπεζικούς και μη πιστωτικούς δανειστές. Αυτό είναι αναμφίβολα αληθές, αλλά είναι μια υπενθύμιση του γιατί υπάρχει τόσο μεγάλος μικρός δανεισμός σε δολάρια εκτός του παραδοσιακού τραπεζικού συστήματος όπως είναι. Υπάρχει απλώς και μόνο επειδή οι τράπεζες δεν ασχολούνται με την απώλεια χρημάτων. Τα δάνειά τους πρέπει να αποδώσουν. Και οι παραδοσιακές τράπεζες και οι μικροί δανειστές σε δολάρια πρέπει να τηρούν το ίδιο κόστος συμμόρφωσης και αναδοχής που καθιστούν το επιτόκιο 36% μη εφαρμόσιμο.

Έτσι, ενώ η Fed για μεγάλο μέρος του 21ου αιώνα στόχευε χαμηλά επιτόκια δανεισμού μέσω των τραπεζών μέσω των οποίων προβάλλει την επιρροή της, η παράδοξη αλήθεια είναι ότι τα χαμηλά επιτόκια των καταθέσεων και του δανεισμού ήταν δείκτης «σφιχτής» πίστωσης. Κάτι που στην πραγματικότητα δεν είναι καν παράδοξο.

Γνωρίζουμε με βάση την κοινή λογική, μαζί με όσα ανακάλυψαν οι Bolen et al, ότι οι τεχνητές τιμές που προκύπτουν από την παρέμβαση στην αγορά οδηγούν σε ελλείψεις. Ονομάστε το βασική οικονομία. Μετά από αυτό, όποιος έχει τραπεζικό λογαριασμό ταμιευτηρίου έχει παρατηρήσει εξαιρετικά χαμηλούς τόκους που καταβάλλονται σε καταθέσεις όλα αυτά τα χρόνια. Αυτό που μας λέει αυτό είναι ότι σε αντίθεση με τις πρακτικές εύκολων δανείων, οι τράπεζες έχουν επιμελώς αποφύγει εντελώς τον κίνδυνο. Εάν αυτό δεν ίσχυε, τα επιτόκια που καταβάλλονται στις καταθέσεις θα ήταν πολύ υψηλότερα για να αντικατοπτρίζουν μεγαλύτερους κινδύνους που αναλαμβάνουν τα κεφάλαια που τους φροντίζουν. Προς το παρόν, τα χαμηλά επιτόκια μας λένε ότι σε αντίθεση με το "εύκολο", οι τράπεζες γενικά δανείζουν μόνο τον παροιμιώδη δανειολήπτη που δεν χρειάζεται τα χρήματα.

Εκεί που αναμφισβήτητα γίνεται ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι με εταιρείες τεχνολογίας της ποικιλίας Silicon Valley. Τόσο επικίνδυνες είναι οι νεοφυείς επιχειρήσεις που κατοικούν στον τεχνολογικό χώρο που ο δανεισμός δεν είναι καν ένας παράγοντας όταν πρόκειται για τη χρηματοδότηση των επίδοξων επιχειρήσεων του μέλλοντος. Δεδομένου ότι τόσα πολλά από αυτά θα χρεοκοπήσουν με μάλλον θεαματικό τρόπο, δεν υπάρχει ρεαλιστικό επιτόκιο με το οποίο να τους δανείσετε. Τα οικονομικά είναι όλα ίδια κεφάλαια. Για να το πούμε πιο ωμά, η Silicon Valley δεν θα ήταν η Silicon Valley αν τα δάνεια ήταν η μόνη πηγή χρηματοδότησης των επιχειρήσεων.

Φέρνοντάς το πίσω στην Federal Reserve, το «εύκολο χρήμα» που γεννήθηκε από τα «μηδενικά» επιτόκια της Fed ήταν πάντα λίγο μυθικό. Οι αγορές μιλούν πάντα και γι' αυτό θα πρέπει να χαιρόμαστε.

Πηγή: https://www.forbes.com/sites/johntamny/2022/12/06/price-controls-in-illinois-speak-to-the-limits-of-the-feds-rate-machinations/